Kahve ve Ölüm Riski: Güncel Araştırmalar ve Öneriler

Kahve, dünya genelinde milyarlarca insanın günlük yaşamının bir parçasıdır. Sabahları enerji artışı sağlamak, sosyal ortamlarda keyifli anlar yaratmak veya sadece lezzetli bir içecek olarak tüketilen kahve, sağlık üzerindeki etkileriyle de dikkat çekiyor. Uzun süredir kahvenin faydaları ve riskleri tartışılıyor. Bazı çalışmalar kahvenin kalp hastalıkları riskini azalttığını, diğerleri ise bağımlılık yapabileceğini veya uyku düzenini bozabileceğini öne sürüyor. Son yıllarda yapılan araştırmalar, kahvenin sağlık üzerindeki etkilerini daha net bir şekilde ortaya koyuyor. Bu makalede, Tufts Üniversitesi’nin 2025 tarihli çalışmasını ve diğer güncel araştırmaları inceleyerek, kahve tüketiminin ölüm riskiyle ilişkisini ele alacağız.

Çalışmanın Bulguları

Tufts Üniversitesi’ne bağlı Gerald J. ve Dorothy R. Friedman Beslenme Bilimi ve Politikası Okulu tarafından yapılan gözlemsel bir çalışma, The Journal of Nutrition dergisinde yayımlandı. Araştırmaya göre, günde 1-2 fincan kafeinli kahve içmek, tüm nedenlere bağlı ölüm ve kalp-damar hastalıklarına bağlı ölüm riskinde azalma ile ilişkilendirildi. Özellikle siyah kahve veya düşük miktarda şeker ve doymuş yağ içeren kahveler, kahve içmeyenlere kıyasla %14 daha düşük ölüm riski ile bağlantılı bulundu. Ancak, yüksek miktarda şeker ve doymuş yağ içeren kahveler bu sağlık faydalarını göstermedi (Zhang et al., 2025). Bu bulgular, kahvenin içeriğinin sağlık üzerindeki etkilerini anlamada kritik bir rol oynadığını gösteriyor.

Diğer Güncel Araştırmalar

Tufts Üniversitesi’nin bulguları, diğer güncel çalışmalarla da destekleniyor. 2025 yılında Amerikan Beslenme Topluluğu’nun toplantısında sunulan bir çalışma, 47 binden fazla kadını takip ederek kahve tüketiminin sağlıklı yaşlanma ile ilişkisini inceledi. Kahve içenlerin daha uzun ve sağlıklı bir yaşam sürme olasılığı daha yüksek bulundu (American Society for Nutrition, 2025). Ayrıca, 2024 yılında Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism’de yayımlanan bir çalışma, orta düzeyde kahve tüketiminin tip 2 diyabet, koroner kalp hastalığı ve inme gibi kardiometabolik hastalıkların riskini azalttığını gösterdi (Endocrine Society, 2024). Mayo Clinic’in 2025 tarihli raporu, kahvenin Parkinson hastalığı, tip 2 diyabet, Alzheimer hastalığı (bazı gruplarda), metabolik sendrom, kronik böbrek hastalığı, karaciğer kanseri ve siroz gibi hastalıklara karşı koruyucu etkileri olduğunu vurguluyor (Mayo Clinic, 2025).

Kahve İçindekilerin Önemi

Kahvenin sağlık üzerindeki olumlu etkileri, içeriğindeki biyoaktif bileşiklerden (antioksidanlar ve diğer kimyasal maddeler) kaynaklanıyor olabilir. Ancak, Tufts Üniversitesi çalışmasının kıdemli yazarı Profesör Fang Fang Zhang, eklenen şeker ve doymuş yağın bu faydaları azaltabileceğini belirtiyor. Araştırma ekibinden Bingjie Zhou, “Kahveye eklenen şeker ve doymuş yağın etkisini nicel olarak inceleyen az sayıda çalışma var. Bulgularımız, Amerikan Beslenme Rehberi’nin şeker ve doymuş yağ alımını sınırlama önerisiyle örtüşüyor” diyor (Zhang et al., 2025). Bu nedenle, kahve tüketirken şekerli şuruplar, krema veya yüksek yağlı süt gibi eklemelerden kaçınmak, sağlık faydalarını maksimize edebilir.

Ne Kadar Kahve Faydalı?

Tufts Üniversitesi çalışması, 1999-2018 yılları arasında Ulusal Sağlık ve Beslenme İnceleme Anketi (NHANES) verilerini kullanarak 20 yaş üstü 46 bin yetişkinin kahve tüketim alışkanlıklarını analiz etti. Günde en az bir fincan kahve içenlerde tüm nedenlere bağlı ölüm riski %16 daha düşüktü. Günde 2-3 fincan kahve tüketenlerde bu oran %17’ye yükseldi. Ancak, üç fincandan fazla tüketimde ölüm riskindeki düşüş artmadı ve kalp hastalıklarına bağlı ölümlerdeki koruyucu etki zayıfladı (Zhang et al., 2025). Mayo Clinic, günde 3-4 fincan kahvenin bazı çalışmalarda inme riskini azalttığını belirtiyor (Mayo Clinic, 2025). Aşağıdaki tablo, kahve tüketim miktarlarına göre sağlık etkilerini özetliyor:

Potansiyel Riskler ve Bireysel Farklılıklar

Kahvenin sağlık üzerindeki olumlu etkilerine rağmen, aşırı tüketim bazı riskler taşıyabilir. Mayo Clinic’e göre, yüksek miktarda kafein alımı anksiyete, huzursuzluk, uykusuzluk ve artmış kalp atış hızı gibi sorunlara yol açabilir (Mayo Clinic, 2025). Filtresiz kahve (örneğin, French press) kolesterol seviyelerinde hafif bir artışa neden olabilir. Ayrıca, günde 5 veya daha fazla fincan kahve içen bazı kadınlarda kemik yoğunluğu azalabilir, ancak bu etki kalsiyum alımıyla dengelenebilir. Bireylerin kafeine duyarlılığı farklılık gösterebilir; bu nedenle, kahve tüketimi kişisel sağlık durumuna göre ayarlanmalıdır. Hamile, gebeliği planlayan veya emziren bireyler, günlük kafein tüketimini 200 mg (yaklaşık 360 ml kahve) ile sınırlamalıdır.

Sonuç

Tufts Üniversitesi’nin 2025 tarihli çalışması ve diğer güncel araştırmalar, kahve tüketiminin ölüm riskini azaltabileceğini gösteriyor. Özellikle siyah kahve veya düşük miktarda şeker ve doymuş yağ içeren kahveler, tüm nedenlere bağlı ve kalp-damar hastalıklarına bağlı ölüm riskini azaltabilir. Ancak, yüksek miktarda şeker ve yağ eklenmesi bu faydaları ortadan kaldırabilir. Aşırı kafein tüketimi ise anksiyete ve uykusuzluk gibi yan etkilere yol açabilir. Kahve tüketirken miktar ve eklenen maddelere dikkat etmek, sağlık faydalarını en üst düzeye çıkarabilir. Daha fazla araştırma, kahvenin sağlık üzerindeki etkilerini daha iyi anlamamıza yardımcı olacaktır.

Kaynaklar

• Drinking Coffee Is Associated With a Longer, Healthier Life
• Moderate coffee consumption is associated with lower risk of developing multiple cardiometabolic diseases
• Coffee and health: What does the research say?