Kestane Ağaçlarının Geleceğini Değiştiren Bilimsel Buluş: Yeni Aşılama Yöntemi

Kestane ağaçları, Türkiye’nin önemli tarımsal varlıkları arasında yer almasına rağmen, son yıllarda çeşitli hastalık ve zararlılar nedeniyle ciddi tehditlerle karşı karşıya kalmaktadır. Ondokuz Mayıs Üniversitesi’nden Prof. Dr. Ümit Serdar’ın geliştirdiği yenilikçi aşılama yöntemi, bu sorunlara karşı umut verici bir çözüm sunmaktadır. Bu yeni yöntem, kestane yetiştiriciliğinde karşılaşılan birçok soruna karşı etkili bir koruma sağlayarak, sektörün geleceğini şekillendirme potansiyeline sahiptir.

Kestane Ağaçlarını Tehdit Eden Başlıca Sorunlar

Kestane ağaçlarını etkileyen en önemli sorunların başında kök çürüklüğü hastalığı gelmektedir. Özellikle ağır killi topraklarda sıklıkla görülen bu hastalık, ağaçların kök sistemini etkileyerek besin ve su alımını engellemekte, bu da ağaçların verimini düşürmekte ve hatta ölümüne neden olmaktadır. Bu hastalık, Türkiye’deki kestane bahçelerinde önemli ekonomik kayıplara yol açmaktadır.

Bir diğer önemli tehdit ise kestane gal arısı zararlısıdır. Bu zararlı böcek türü, ağaçların yapraklarında gal oluşumuna neden olarak fotosentez kapasitesini düşürmekte ve meyve verimini önemli ölçüde azaltmaktadır. Gal arısı sorunu, son yıllarda Türkiye’deki kestane üretimini ciddi şekilde etkilemektedir.

Yenilikçi Çözüm: Marsol-Betizac Aşılama Yöntemi

Fransa orijinli olan Marsol anacı, 1950’lerde tescil edilmiş bir Avrupa-Japon kestanesi melezi olarak dikkat çekmektedir. Bu anaç, kök çürüklüğüne karşı yüksek dayanıklılık göstermesi ve özellikle Betizac çeşidi ile mükemmel bir aşı uyumu sergilemesi nedeniyle öne çıkmaktadır. Daldırma yöntemiyle başarılı bir şekilde çoğaltılabilen bu anaç, kestane yetiştiriciliğinde yeni bir dönemin başlangıcını işaret etmektedir.

Betizac çeşidi ise gal arısı zararlısına karşı doğal dayanıklılık göstermesiyle bilinmektedir. Marsol anacı üzerine aşılandığında, ortaya çıkan ağaçlar hem kök çürüklüğüne hem de gal arısı zararlısına karşı dayanıklılık kazanmaktadır. Bu kombinasyon, kestane yetiştiriciliğinde karşılaşılan iki önemli soruna karşı etkili bir çözüm sunmaktadır.

Üretim ve Yaygınlaştırma Çalışmaları

Ali Nihat Gökyiğit Araştırma İstasyonu’nda yürütülen çalışmalar kapsamında, Marsol anaçları daldırma yöntemiyle başarılı bir şekilde çoğaltılmaktadır. Bu süreçte elde edilen klonal anaçlar, Betizac çeşidi ile aşılanarak dayanıklı fidanlar elde edilmektedir. Araştırma ekibi aynı zamanda Marsol anacının doku kültürü yöntemiyle çoğaltılması üzerinde de çalışmalar yürütmektedir. Bu sayede seri üretim imkanı sağlanacak, daha fazla çiftçiye ulaşılabilecek ve ticari üretim potansiyeli artırılacaktır.

Sonuç ve Öneriler

Bu yenilikçi aşılama yöntemi, Türkiye’de kestane yetiştiriciliğinin geleceği için umut verici bir gelişme olarak değerlendirilmektedir. Yeni kurulacak kestane bahçelerinin bu dayanıklı çeşitlerle oluşturulması, sektörün sürdürülebilirliği açısından büyük önem taşımaktadır. Araştırma sonuçları, bu yöntemin yaygınlaştırılmasının kestane üretiminde verim ve kaliteyi önemli ölçüde artıracağını göstermektedir.

Referanslar:

• İHA-Bilim adamından kestane ağaçlarının çürümesini engelleyen buluş