Kızılderililerin Türklerin kadim akrabaları olduğu ve iki halkın “amcaoğlu” ilişkisi içinde bulunduğu tezi, yıllardır bilim dünyasında tartışma yaratıyor. Columbia Üniversitesi eski öğretim üyesi Prof. Dr. Reha Oğuz Türkkan’ın E Yayınları’ndan çıkan “Kızılderililer ve Türkler” kitabında bu görüşü şu sözlerle savunuyor:
“Kızılderililerin Türk olduklarını ileri sürmüyorum. Türk değildirler, ama akrabadırlar, Macarlar ve Finler gibi. Moğol öncesi Kızılderililer, Türk’ün iki atasından birine mensuptur, amcaoğlu gibi bir durumdadırlar. M.Ö. 2000’lerden sonra kuzeyden ve güneyden göç eden ve gerçek anlamda Türk olan insanlar, bu amcaoğlu Kızılderililerin arasına girmiş, Meksika-Guatemala ve Peru’da parlayan Kolomb öncesi Amerikan uygarlıklarında büyük bir rol oynamışlardır.”
Bilimsel veriler de bu yakınlığı doğruluyor. Kızılderili ritüelleri, şaman davulları, doğa ruhlarına adanmış törenler ve trans pratikleri, Orta Asya ile Kuzey Asya geleneklerini birebir yansıtıyor. Bunun temel sebebi, binlerce yıl önce Sibirya üzerinden Bering Kara Köprüsü’nü kullanarak Amerika’ya ulaşan göçmenler. Bu göçmenler, Asya steplerinin şamanik mirasını yanlarında taşıdı. Doğa saygısı, ruhlarla iletişim ve kutsal davul gibi unsurlar, zamanla değişse de kültürel hafızada korundu.
Kısacası, Amerika’nın yerli halkları ile Asya bozkırlarının Türk ve Moğol toplulukları, sandığımızdan çok daha yakın. Yaklaşık 20-30 bin yıl önce son buzul çağında Beringia üzerinden geçen topluluklar, bugün Kızılderilileri oluşturdu. Sibirya’da kalanlar ise Türkler, Moğollar ve Yakutlar haline geldi. Fiziksel benzerlikler tesadüf değil; ortak Asya kökeninin izleri. Şamanizm, totem anlayışı, savaşçı ruh ve doğa inancı da bu mirasın parçaları.
Dil ve Kelime Benzerlikleri
Fransız dil bilimci Dumesnil’in tespitlerine göre Kızılderili dillerinde 320 kelime Türkçe ile aynı kökenden geliyor. Prof. Dr. Reha Oğuz Türkkan, şu örnekleri veriyor:
- Gün ve güneş yerine “kün”
- Tepeye “tepek”
- Kuşa “kuşkuş”
- Köpeğe “it”
- Ecdada “ata, hata, atağ”
- Göçe “köç”
- Han yerine “kan”
- Ev yerine “u” ve “uya”
- Prens unvanı “tekin-tigin” yerine “tekun” ve “tokin”
Türkkan, akrabalığın sadece kelimelerle sınırlı olmadığını belirtiyor. Kilim desenleri, destan motifleri ve özellikle 12 hayvanlı takvim sistemi, Türklerin Amerika’daki en belirgin izlerinden biri.
Araştırmacı yazar Necati Güroğlu, 20 yıllık çalışması sonunda şu sonuca vardı: “Kızılderililerin kültür, din, dil, sanat ve kıyafetleri Türklerle aynı. Orta Asya’da İskit, Hun, Göktürk ve Selçuklularla birlikte yaşadılar. Şamanizm ortak dindi. Dağ, göl ve deniz isimleri Türkçe idi. Motifler, kadınların baş bantları, gelin pulları, iki örgü saç, savaşçıların tüy düşkünlüğü, çift başlı ejderha sembolü ve çocuklarını sırtlarında taşıma alışkanlığı sadece bize özgü. Göçten sonra kültürlerinden uzaklaştılar.”
Maya, Aztek ve İnka Uygarlıklarında Türk İzleri
Kolomb öncesi Amerika’nın en parlak medeniyetleri Maya, Aztek ve İnka, Kızılderililer tarafından kuruldu. Atatürk, bu konuya büyük önem verdi. 1932’de emekli General Tahsin Mayatepek, Maya dili ile Türkçe arasındaki benzerlikleri anlatınca Atatürk onu Meksika’ya elçi gönderdi. Mayatepek, davullar, kalkanlar ve ay-yıldız sembollerinin benzerliğini raporladı. Üç ciltlik belge, fotoğraf ve notlar hazırladı. Atatürk, hasta yatağında bile kendi el yazısıyla notlar aldı. 700’ü aşkın belge bugün Anıtkabir arşivinde.
İhsan Sabri Çağlayangil’in Unutulmaz Anısı
Efsane Dışişleri Bakanı merhum İhsan Sabri Çağlayangil, “Anılarım” kitabında Chippewa aşiretiyle yaşadığı olayı şöyle anlatıyor:
“1956’da Bursa Valisi iken Amerika’ya gittim. Kızılderilileri merak ettim. Chippewa aşiretine götürdüler. Beni aşirete kabul ettiler ve ‘Çiçu İsuya’ yani ‘Büyük Birader’ ismini verdiler. 80 yaşındaki reis Amerikalılara hitaben: ‘Bu memleket bizimdi, siz zorla aldınız ama şikayetimiz yok. Çünkü en medeni ülke yaptınız. Fakat bizim medeniyetimiz sizden üstündü. Bugün kabul ettiğimiz Türk valinin milleti ise bizden de eski ve ileriydi. Türk medeniyeti bizden eskidir. Bu yüzden ‘Büyük Birader’ dedik.’
Tören sonrası oy kullanma ve aşiretten kız alma hakkı verdiler. Müzede bizim kilimlerimizi, cezvelerimizi, iğlerimizi görünce ‘Bunlar bizim!’ dedim. Reis gülerek: ‘Büyük hicrette Orta Asya’dan Alaska’ya oradan buraya geldik’ dedi. Gerçekten bizim gibiydiler. Türk’ün cihana yayılışını gözlerimle gördüm. Onlar bizi kökleri olarak görüyor.”
Turok Efsanesi ve Türk Gücü
Amerikan çizgi filmi ve çizgi roman kahramanı TUROK, bu akrabalığı adeta haykırıyor:
- TUR: Proto-Türklerin eski adı, Turan “Turların yurdu” demek
- OK: Türkçe en eski kelimelerden, yay ve ok icat eden ulus Türkler
- TORK: İskit, Hun ve Göktürklerde güç ve cesaret boyunluğu
- Günümüz “tork” motor gücü birimi buradan geliyor
- Amerika’da “Türk” güçlü insan anlamında deyim olarak kullanılıyor
Kızılderililer bu kelimeyi miras bırakmış. Çünkü ABD’nin gerçek sahipleri Türklerin uzak akrabaları.
