Dünya savaşlarında bir uçak gemisinin batırıldığını duyunca buna inanmak zor olabilir. Peki, bu gemiyi karadan bir Türk subayının tek bir atışla imha ettiğini söylerseniz, şaşkınlık daha da artar. Gerçekten de, resmi kaynaklar bu olayı pek vurgulamasa da askeri tarihin sayfalarında benzersiz bir başarı yatıyor: Bir Türk askeri, dünya tarihinde ilk kez bir savaş gemisini tek atışla suya gömmüştü. Bu destansı zaferi gerçekleştiren isim, Topçu Yüzbaşı Mustafa Ertuğrul Aker’di.
Bu unutulmaz subay, İngiliz deniz uçağı taşıyıcısı HMS Ben-My-Chree’yi dağ topu ateşiyle sadece 36 dakikada batırarak adını tarihe kazımıştı. Olayın detayları, dönemin en kritik anlarında yaşanan bir kahramanlık öyküsünü gözler önüne seriyor.
I. Dünya Savaşı’nın Zorlu Günleri ve Meis Adası Tehdidi
İnsanlık, Birinci Dünya Savaşı’nın en yoğun ve kanlı evrelerinden birini yaşıyordu o sıralar. Resmi olarak İtalya’ya bağlı görünse de İngiliz ve Fransız güçlerinin kontrolündeki Meis Adası, Doğu Akdeniz’in stratejik bir kalesiydi. Bu ada, müttefik donanmasının üssü haline gelmişti ve buradan Antalya’dan Fethiye’ye uzanan Türk kıyılarını top atışlarıyla vuruyor, yelkenlileri batırarak erzak yağmaları düzenliyorlardı. Dahası, ajan bırakma operasyonları da bu adadan yönetiliyordu. Bu tacizler, Türk birliklerini ve İttifak Devletleri’ni derinden etkiliyordu; artık buna karşı somut adımlar atılması kaçınılmazdı.
Meis Adası’nı mutlaka ele geçirmek gerektiğine inanan ve Çanakkale’deki 5. Ordu’yu yöneten Alman General Liman von Sanders Paşa, gizli bir talimatla Meis Operasyonu’nu başlattı. Bu emir doğrultusunda, dört adet 7,7 cm’lik Alman menşeli Erhard dağ topundan oluşan kompakt bir batarya, Aydın’dan Kaş’a taşındı. Amaç, adayı ne olursa olsun kontrol altına almaktı. Ne var ki sahadaki koşullar, bunun pek mümkün olmadığını kısa sürede gösterdi. Operasyonun odak noktası, Meis Limanı’nda demirleyen yolcu gemisinden dönüştürülen HMS Ben-My-Chree’nin komutasındaki filoyu ve adayı lojistik üs olarak kullanan erzak-mühimmat gemilerini taciz etmek ve yok etmek olarak değiştirildi.
Saldırıya Alman subay Ezelberk liderlik ederken, obüs birliğinin komutası Ittman’a verildi. Dört dağ topunun kontrolü ise Yüzbaşı Mustafa Ertuğrul Aker’in sorumluluğuna bırakıldı.
Karamsarlık Anında Yüzbaşı Aker’in Parlak Fikri
Ancak planlar beklenmedik aksiliklerle karşılaştı ve moral hızla düştü. Tam bu umutsuzluk anında, Türk subayının sakinliği ve keskin zekası devreye girdi. Yüzbaşı Mustafa Ertuğrul Aker, krizin ortasında aklına gelen dahiyane bir stratejiyle öne çıktı. Limandaki gemiler 4,5 kilometre uzaktaydı ve her iki bataryanın menzili içindeydi. Üstelik o gün Pazar olduğu için müttefik donanmasının mürettebatı sahilde tatil keyfi yapıyor, gemilerin bacaları kapalıydı. Bu fırsatı değerlendirerek ani bir ateş açılırsa, büyük kayıplar verdirilebilir hatta tüm filo batırılabilirdi.
Bu düşünceyi, iki bataryanın da komutanı olan Binbaşı Şimitkolbo’ya iletti. Planı onaylayan Binbaşı, hemen Ittman’ı da bilgilendirdi ve o da fikri çok yerinde buldu. Böylece saldırı hazırlıkları hızla tamamlandı.
Tarih, 27 Aralık 1916’ydı… Saat 13.25 civarı…
36 Dakikalık Zafer: HMS Ben-My-Chree’nin Sonu
Ateş emri verilir verilmez, gizli konumdaki obüs gürledi ve Meis Adası aniden kuşatmaya alındı. Fransız topçularının misillemesiyle ortam cehenneme döndü. Müttefiklerin beklenmedik direnişi, İttifak subaylarını köşeye sıkıştırdı. Batarya komutanı Binbaşı Şimitkolbo, çaresizce Yüzbaşı Mustafa Ertuğrul Aker’e dönerek tüm ateşi filo amiral gemisi HMS Ben-My-Chree’ye yoğunlaştırmasını istedi. Eldeki tüm mermiler bu deniz uçağı taşıyıcısına yöneltildi. İlk atışlar geminin uçak hangarına isabet etti ve vurulan benzin deposu alev aldı. Mürettebat panikle denize atladı, karaya yüzerek kurtuluş umuduyla çırpındı. Kıyıdaki müttefik askerler bile yoldaşlarını görmezden gelip dağlara doğru kaçıştı.
Tam 36 dakika süren isabetli atışların ardından HMS Ben-My-Chree, Akdeniz’in derinliklerine gömüldü.
Bu zafer, filoyu da dağıttı; gemiler korkuyla limandan kaçmaya çalıştı ama nafile. HMS Ben-My-Chree’nin batırılmasıyla özgüven kazanan Yüzbaşı Mustafa Ertuğrul Aker, kalan ateşi diğer birimlere çevirdi ve yaklaşık 200 yelkenli ile salla dolu düşman filosunu da suya indirdi.
Batırılan HMS Ben-My-Chree, 1920’lerde bir İtalyan şirketi tarafından hurda olarak çıkarıldı ve dünya savaşlarında karadan batırılan ilk deniz uçağı taşıyıcısı olarak kaydedildi.
Ek Zaferler: Üç Savaş Gemisi Batıran Subay
Yüzbaşı Mustafa Ertuğrul Aker, bu efsanevi başarıya yenilerini eklemeyi bildi. 13 Aralık 1917’de Kemer yakınlarındaki Ağva Koyu’nda Fransız avizosunu Paris II’yi topçu ateşiyle 18 dakikada batırdı; bu gemi hâlâ Akdeniz’in dibinde yatıyor. Komutanı dahil tüm mürettebatı esir alan Aker, 8 Mart 1918’de ise farklı bir taktikle sahneye çıktı: Portakal yüklü ve dinamitle donatılmış bir yelkenliyi tuzak olarak kullanarak Fransız savaş gemisi Alexandra’yı pusuya düşürdü. Alexandra da öncekiler gibi sulara gömüldü.
Bu üç büyük zaferle tarihe geçen Yüzbaşı Mustafa Ertuğrul Aker, askeri yeteneğinin yanı sıra sanatsal yönüyle de dikkat çekti. Ressam olarak tanınan Aker, Antalya Lisesi’nde Milli Güvenlik dersleri verdi. Soyadı Kanunu’yla Aker soyadını aldı. Savaş sonrası Antalya’ya yerleşen kahraman, 5 Kasım 1968’de aramızdan ayrıldı. Resmi anlatılarda yeterince yer almasa da, her Türk gencinin bilmesi gereken bir vatanseverdi.
