Uydu Verileri ile Çevresel Değişim Tespiti: Teknolojik Bir Devrim

Uzaydan Dünyamızı Okumak

Teknolojinin hızlı gelişimi, doğal ve insan kaynaklı değişimleri izlememize olanak sağlayan devrimsel yöntemler sunuyor. Bülent Ecevit Üniversitesi Mühendislik Fakültesi’nden Prof. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu’nun geliştirdiği yazılım, uydu verilerini kullanarak çevresel değişimlerin tespitinde yeni bir çağ açıyor.

Modern teknolojinin sunduğu bu gelişmiş izleme sistemi, insan müdahalelerini ve doğal süreçleri şeffaf bir şekilde ortaya çıkararak çevre yönetimi, kentsel planlama ve afet risk yönetimi alanlarında devrim yaratma potansiyeline sahip.

Uydu Teknolojisi ile Değişim Tespiti: Nasıl Çalışıyor?

Uyduların Dünya Üzerindeki Hareketi

Uyduların 12 günde bir aynı bölgeden geçmesi, sürekli ve sistematik bir veri toplama imkânı sağlıyor. Bu periyodik geçişler, araştırmacılara bölgesel değişimleri hassas bir şekilde izleme olanağı sunuyor.

Değişim Tespit Yöntemi ve Renk Kodları

Geliştirilen yazılım, uydu görüntülerindeki farklılıkları renk kodları ile görselleştiriyor:

• Kırmızı: Kütle artışını (örneğin binaya kat çıkılması)
• Mavi: Kütle azalmasını veya değişimi (bina yıkımı, su seviyesi düşüşü)

Analiz Edilen Çevresel Değişim Alanları

1. Yapılaşma ve Yerleşim Değişimleri

Yazılım, yeni yerleşim alanlarını, bina inşaatlarını ve izinsiz yapılaşmaları %70-80 oranında doğrulukla tespit edebiliyor.

2. Orman ve Doğal Alan Takibi

Kaçak orman kesimi, arazi dolguları ve doğal alanlardaki tahribatı otomatik olarak tespit edebilen yazılım, çevre koruma çalışmalarına önemli katkı sağlıyor.

3. Su Kütleleri ve Baraj Değişimleri

Barajlardaki su seviyesi değişimlerini, kıyı erozyonlarını ve sulak alan dönüşümlerini izleyebilen teknoloji, su yönetimi için kritik bilgiler sunuyor.

4. Doğal Afet ve Jeolojik Değişimler

Deprem, heyelan gibi doğal afetler sonrası hasar tespiti, madencilik kaynaklı arazi hareketleri ve kar kütlelerindeki değişimler yazılımın analiz edebildiği diğer önemli alanlar.

Teknolojinin Potansiyel Kullanım Alanları

Kamu ve Özel Sektör Uygulamaları

• Kaçak yapılaşmanın tespiti
• Çevre güvenliği izleme
• Madencilik faaliyetlerinin denetimi
• Afet risk yönetimi
• Şehir planlama çalışmaları

Sonuç: Geleceğin İzleme Teknolojisi

Prof. Dr. Kutoğlu’nun geliştirdiği yazılım, uydu verilerini kullanarak çevresel değişimlerin tespitinde yeni bir dönem başlatıyor. İki yılı aşkın çalışmanın sonucunda elde edilen bu teknoloji, farklı kurumlar tarafından kullanılabilecek potansiyele sahip.

Kaynakça

• Kutoğlu, Ş. H. (2024). Bülent Ecevit Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Uydu Veri Analizi Çalışması. (İHA)
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Teknolojik İzleme Raporu. (2024).