Bu çağrım aynı zamanda valilik, DSİ, sanayi ve çevre müdürlüklerine. 2021 yılı kışı Bursa’nın su zengini olmadığını bize gösterdi. Ancak bundan bir ders çıkarıldığını sanmıyorum. Paramızla su bulamayacağımız gün kapımız çalınca mı düşüneceğiz?
Bakın içme suyu sıkıntısı da yaşayabiliriz. Zira Uludağ’daki bütün kaynaklar işgal altında. Dağı dolaşanların ifadesine göre çoğu kaynak suyu borularla kaçak olarak su şişeleme fabrikalarına çekiliyor. Hiçbir yetkili su şişeleme tesislerine gidip, “Giriş yüz, çıkış nasıl 500 oluyor” diye sormuyor. Üstelik bu şekilde vergi kaçırılıyor.
Gelelim yapılması gerekenlere:
Belediyelerimiz suni çimleri sulamayı bırakmalı. Artık az su isteyen tabii çime yönelmeliyiz. Parklara, refüjlere…Kısaca her yere az su isteyen çiçekler dikmeliyiz. Hobi bahçelerine dikilecek bitkilerde belediyeler tarafından kısıtlanmalı. Bunlar müthiş bir su tasarrufu sağlar.
Valilik ve diğer yetkili kurumlar arazi taraması yapmalı ve önce izinsiz kuyular kapatılmalıdır. Çiftçilerimiz vahşi sulama yerine damla sulamaya geçirilmelidir.
Sanayi tesislerimiz su tasarrufu için çaba göstermelidirler. Gelelim tekstil sektörümüze: pandemi, paramızın değerinin düşmesi, yakınlık…Gibi gerekçelerle boyahanelerin işi arttı. Ancak, bir kilo kumaş boyamak için 2700 litre su tüketiyor. Boyahaneler su tüketimlerini acilen yarıya düşürmeli. Bunun için daha az su ile boyama yapan makinelere ve proseslere geçmelidir. Aksi taktirde birkaç yıl sonra su sıkıntısı çekecekler.
SUYUN ŞAKASI YOK…
SUYUN KIYMETİ YA DA PARA
Öncelikle ülkemizin su konusunda bütüncül bir plana ihtiyacı olduğunu belirteyim. İlk etapta tasarruf için önerilerim ektedir:
1- Cargill’in kapasitesi düşürülecek ve su kullanımını yarıya indirmeye mecbur tutulacak.
2-Tüm boyahaneler su tüketimlerini %50 azaltacak. YENİ BOYAHANE KURULMASINA İZİN VERİLMEYECEK. Boyahaneler 1/10 yerine Türkiye’de üretilen 1/3-1/4 su kullanan boya makineleri alacak. Bu konuda devlet bankaları destek verecek. Daha az su kullanan proseslere geçmeleri için zorlanacak.
3-Cola fabrikalarının su şişeleme izinleri iptal edilecek.
4-Yeni kaynak suyu üretimine izin verilmeyecek. Var olan kapasiteler %50 düşürülecek. Kullanım izni biten firmalara yeni izin verilmeyecek.
5-Büyük kentlerde çeşme suyu içilebilir hale getirilecek.
6-Tarımda damla sulama mecbur tutulacak, gerekli ekipman devlet tarafından karşılanacak. Kaçak derin kuyular kapatılacak. Bu tür kuyuları izinsiz açan ve Derinkuyu pompası satanlara ağır ceza verilecek.
7-Sulama kanallarının üstü kapatılacak. Buharlaşmanın çok olduğu bölgelerde yeraltı kanalları açılacak. Karızlar örnek alınabilir.
8-Başta Konya ovasında şeker pancarı yetiştirme inadından vazgeçip, daha az su isteyen tarım ürünlerine, yöneleceğiz. Muz üretimi de sınırlandırılacak.
9-HES’lerden vazgeçeceğiz. Dereler özgür akacak
10-Büyük kentlerden Anadolu’ya göç için plan yapılmalı ve göç teşvik edilmeli.
Bunlar yapılmazsa ne olur? Ovalar çöker, yeraltı suları çekildiği için fay dışı depremler olur. Barajların da biriktirdiği suların depremlere yol açtığı günümüzde kabul edilen bilimsel bir gerçektir.
Srabon Geographika kitabında bundan yaklaşık 2100 yıl önce Kapadokya’da parayla su satıldığı kentlerin olduğunu yazar (s:65). 19.yüzyılın sonunda ve 20. yüzyılın başında seyyahların İnegöl’de gördükleri göl şimdi yok.
Biz de su tasarrufu yapmalıyız. Başta çok su tüketilerek üretilen giysi ve çanta almayı azaltmalıyız. Moda kavramı ile aramıza mesafe koymalıyız. Tek taş modasını yazmıyorum bile. Gün geçtikçe dönülmez noktaya gidiyoruz. Marmara Denizi’nde canlı hayat sona eriyor. Daha az tüketmeliyiz. Ancak, kısıtlama döneminde kendini de sokağa atıp, “AAA…Herkes dışarı çıkmış” diye tepki gösteren kurnazlardan olmayalım.
Moda Endustrisi
Moda endüstrisinin şu anda yılda 93 milyar metreküp su kullandığı tahmin ediliyor. Bu da küresel tüm tatlı su kaynaklarının %4’üne denk geliyor. (the news Economt Report 2017)
Mevcut trendlere göre moda endüstrisinin kullandığı su %8 olacak.
