Dövmeler ve Kanser Riski: Bilimsel Bir Değerlendirme

Dövmelerin Popülerliği ve Sağlık Soruları

Dövmeler, modern toplumda kendini ifade etmenin ve estetik bir tercihin popüler bir yolu haline geldi. 2023’te ABD’de yapılan bir ankete göre, nüfusun %32’si en az bir dövme sahibi (Health.com). Ancak, son yıllarda dövmelerin sağlık üzerindeki etkileri, özellikle kanser riskiyle ilişkisi, bilim dünyasında tartışma konusu oldu. Danimarka’da yapılan yeni bir çalışma, dövmelerin cilt kanseri ve lenfoma riskini artırabileceğini öne sürüyor (Clemmensen et al., 2025). Bu makale, bu çalışmayı detaylı bir şekilde inceleyerek, dövmelerin potansiyel sağlık risklerini ve alınabilecek önlemleri ele alıyor. Amacımız, genel okuyucular için anlaşılır bir şekilde bu konuyu aydınlatmak ve farkındalık yaratmaktır.

Çalışmanın Bulguları: Dövmeler ve Kanser Riski

Danimarka Güney Üniversitesi’nden araştırmacılar, dövmelerin kanser riskiyle ilişkisini incelemek için kapsamlı bir çalışma yürüttü. Çalışma, 2.367 ikiz üzerinde kohort analizi ve 316 ikiz üzerinde vaka-kontrol analizi yaptı (Clemmensen et al., 2025). Bulgular, dövmeli bireylerde cilt kanseri (bazal hücreli karsinom hariç) riskinin %62 daha yüksek olduğunu gösterdi (HR: 1.62, %95 CI: 1.08–2.41). Daha çarpıcı olarak, avuç içinden büyük dövmeleri olanlarda cilt kanseri riski %137 (HR: 2.37, %95 CI: 1.11–5.06) ve lenfoma riski %173 (HR: 2.73, %95 CI: 1.33–5.60) arttı. Bu veriler, dövme boyutunun risk üzerinde önemli bir etkisi olduğunu ortaya koyuyor. Örneğin, büyük dövmeler daha fazla mürekkep içerdiğinden, lenf düğümlerinde birikim ve buna bağlı riskler artabilir (ScienceDaily).

Çalışma Nasıl Yapıldı?

Araştırma, Danimarka İkiz Dövme Kohortu’ndan elde edilen verilere dayanıyor. Bu kohort, 5.900’den fazla ikizden oluşuyor ve dövmelerin sağlık üzerindeki etkilerini incelemek için tasarlandı (Clemmensen et al., 2025). Çalışmada iki yöntem kullanıldı: kohort çalışması ve vaka-kontrol çalışması. Kohort çalışmasında, 2.367 ikiz rastgele seçildi ve kanser oranları karşılaştırıldı. Vaka-kontrol çalışmasında ise kanser teşhisi konan 316 ikiz, sağlıklı ikiz kardeşleriyle karşılaştırıldı. Kanser verileri Danimarka Kanser Sicili’nden, dövme bilgileri ise 2021’de yapılan bir anketten alındı. İkizlerin kullanılması, genetik ve çevresel faktörlerin etkisini azaltarak daha güvenilir sonuçlar elde edilmesini sağladı (The ASCO Post).

Dövmeler Neden Kanser Riskini Artırabilir?

Dövmelerin kanser riskini artırabileceği birkaç mekanizma öne sürülüyor. İlk olarak, dövme mürekkepleri kanserojen (kanser yapıcı) maddeler içerebilir. Örneğin, polisiklik aromatik hidrokarbonlar (PAH’ler), özellikle siyah mürekkeplerde bulunur ve Dünya Sağlık Örgütü tarafından kanserojen olarak sınıflandırılmıştır (Cancer Council). İkinci olarak, mürekkep deri altında kalmaz; lenf düğümlerine taşınarak birikir. Bu birikim, kronik iltihaplanmaya yol açabilir ve anormal hücre büyümesini tetikleyebilir (Clemmensen et al., 2025). Ayrıca, kırmızı mürekkep gibi bazı renkler alerjik reaksiyonlara neden olabilir, bu da iltihaplanmayı artırarak kanser riskine katkıda bulunabilir (Duke University). Örneğin, meme implantlarıyla ilişkili lenfoma (BIA-ALCL) gibi durumlar, yabancı maddelerin bağışıklık sistemini nasıl etkileyebileceğine dair bir örnek sunuyor.

Çalışmanın Sınırlılıkları

Bu çalışma önemli bulgular sunsa da, bazı sınırlılıkları var. İlk olarak, gözlemsel bir çalışma olduğu için dövmelerin kansere doğrudan neden olduğunu kanıtlamıyor; sadece bir ilişki gösteriyor (Clemmensen et al., 2025). Kanser, yıllar içinde gelişen bir hastalık olduğundan, uzun vadeli etkiler bu çalışmada tam olarak değerlendirilemeyebilir. Ayrıca, çalışma ikizler üzerinde yapıldığı için genel nüfusu tam temsil etmeyebilir. Güneş ışığına maruziyet veya sigara gibi diğer risk faktörleri de hesaba katılmamış olabilir (SciTechDaily). Bu nedenle, bulgular dikkatle yorumlanmalı ve daha fazla araştırma yapılmalıdır.

Dövme Severler İçin Öneriler

Bu bulgular, dövme yaptıranlar veya yaptırmayı düşünenler için önemli bir uyarı niteliğinde. Ancak, dövmelerin kanser riskini artırdığı kesin değil ve paniğe gerek yok (Clemmensen et al., 2025). Yine de bazı önlemler almak faydalı olabilir. Lisanslı ve güvenli mürekkepler kullanan dövme sanatçıları seçmek, riskleri azaltabilir. Dövme bölgesinde kızarıklık, şişlik veya başka bir değişiklik fark edilirse, hemen bir doktora başvurulmalı. Ayrıca, dövmeli bölgeleri güneşten korumak için yüksek SPF’li güneş koruyucuları kullanmak, cilt kanseri riskini düşürebilir (Healthline). Örneğin, bir vaka çalışmasında, düzenli güneş koruyucusu kullanan dövme sahiplerinde cilt hasarının azaldığı gözlemlendi.

Sonuç: Bilinçli Kararlar İçin Daha Fazla Bilgi

Danimarka’daki ikizler üzerinde yapılan çalışma, dövmelerin, özellikle büyük olanların, cilt kanseri ve lenfoma riskini artırabileceğini gösteriyor (Clemmensen et al., 2025). Ancak, bu bulgular kesin bir neden-sonuç ilişkisi kurmuyor ve daha fazla araştırmaya ihtiyaç var. Dövme severler, güvenli uygulamalar ve düzenli sağlık kontrolleriyle riskleri en aza indirebilir. Bilim, dövmelerin sağlık üzerindeki etkilerini daha iyi anlamak için çalışmaya devam ediyor. Bu süreçte, bilinçli kararlar vermek ve profesyonel tavsiyelere uymak en iyi yaklaşım olacaktır.

Kaynaklar

• Clemmensen, S.B., Mengel-From, J., Kaprio, J. et al. Tattoo ink exposure is associated with lymphoma and skin cancers – a Danish study of twins. BMC Public Health25, 170 (2025). https://doi.org/10.1186/s12889-025-21413-3
• Exploring Questions About Tattoos and Skin Cancer
• Tattoos May Be Linked to Increased Cancer Risk
• Concerning New Research Links Tattoo Ink to Increased Cancer Risk
• Tattoos may be linked to an increased risk of cancer
• Can Tattoos Cause Cancer? The Health Risks of Inking
• New Study Links Tattoos With Increased Risk of Blood Cancer