NATO, Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü’nün (North Atlantic Treaty Organization) kısaltmasıdır. NATO, 1949 yılında kurulmuş olan askeri ve siyasi bir ittifaktır. Soğuk Savaş döneminde Doğu Bloku’na karşı Batı Bloku’nun oluşturduğu stratejik bir savunma ittifakı olarak ortaya çıkmıştır.
NATO’nun kuruluş tarihi 4 Nisan 1949’dur. Washington Antlaşması olarak da bilinen NATO Antlaşması, Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Belçika, Danimarka, Fransa, İzlanda, İtalya, Lüksemburg, Hollanda, Norveç, Portekiz ve Birleşik Krallık tarafından imzalandı. Bu 12 ülke, NATO’nun kurucu üyeleridir.
Daha sonra NATO’ya üye olan diğer ülkeler şunlardır:
- 1952: Yunanistan ve Türkiye
- 1955: Almanya
- 1982: İspanya
- 1999: Çek Cumhuriyeti, Macaristan ve Polonya
- 2004: Bulgaristan, Estonya, Letonya, Litvanya, Romanya, Slovakya ve Slovenya
- 2009: Hırvatistan, Arnavutluk
- 2017: Karadağ
NATO’nun temel amacı, üye ülkelerin toplu savunmasını sağlamak ve üyeler arasında askeri ve politik işbirliğini teşvik etmektir. NATO’nun ana hedefleri arasında, barış ve güvenliğin korunması, demokrasi, insan hakları, hukukun üstünlüğü ve uluslararası hukuka uyum gibi değerleri teşvik etmek bulunmaktadır. NATO, üye ülkelerin birbirlerine saldırı durumunda dayanışma ilkesine dayalı olarak kolektif savunmayı sağlar. Ayrıca, uluslararası terörizmle mücadele, silah kontrolü ve kitle imha silahlarının yayılmasını önleme gibi konularda da çalışmalar yürütmektedir.
NATO Zirvesi
NATO Zirvesi, NATO üye ülkelerinin devlet veya hükümet başkanlarının düzenli olarak bir araya geldiği toplantıdır. Bu zirveler, NATO’nun politik ve stratejik konularını ele almak, üye ülkeler arasında işbirliğini güçlendirmek ve gelecekteki yönergeleri belirlemek amacıyla düzenlenir.
NATO Zirvesi, genellikle 2-3 yılda bir gerçekleştirilir. Zirveler, NATO’nun merkezi olan Brüksel’de veya NATO üyesi ülkelerin ev sahipliği yaptığı farklı şehirlerde düzenlenebilir.
Bu zirvelerde, üye ülkelerin liderleri bir araya gelerek NATO’nun stratejik hedeflerini tartışır, politikaları değerlendirir ve kararlar alır. Zirveler sırasında güvenlik konuları, savunma politikaları, terörle mücadele, kriz yönetimi, NATO’nun genişleme politikası ve diğer uluslararası güvenlik meseleleri gibi konular ele alınır.
NATO Zirveleri, üye ülkelerin liderlerinin yanı sıra NATO Genel Sekreteri, üye ülkelerin dışişleri bakanları ve savunma bakanları gibi üst düzey yetkilileri de bir araya getirir. Zirveler, NATO’nun politikalarının belirlenmesinde ve ittifakın geleceğinin şekillendirilmesinde önemli bir rol oynar.
Son NATO Zirvesi, 14 Haziran 2021 tarihinde gerçekleştirildi ve Brüksel’de yapıldı. Bu zirvede, NATO liderleri arasında Rusya’nın politikaları, Çin’in yükselişi, siber güvenlik, terörle mücadele ve NATO’nun geleceği gibi konular ele alındı. Zirve sonuç bildirgesinde, NATO üyesi ülkelerin savunma harcamalarını artırmaları ve ittifakın güncellenmiş bir stratejik kavramsal çerçevesinin oluşturulması gibi kararlar yer aldı.
