Türkiye, coğrafi, kültürel ve tarihi açıdan zengin bir ülke olarak dikkat çekmektedir. Ülkenin başkenti ise yıllar içinde birkaç kez değişmiş, ancak 13 Ekim 1923 tarihindeki resmi ilanla Ankara olarak belirlenmiştir. Bu yazıda, Ankara’nın başkent oluşu ve bu kararın ardındaki tarihsel ve siyasi gelişmelere odaklanacağız.
Ankara, tarihi kökenleri binlerce yıl öncesine dayanan bir şehirdir. İç Anadolu Bölgesi’nde yer alan bu şehir, Frigyalılar, Lidyalılar, Persler, Helenistik dönemler, Romalılar, Bizanslılar ve daha birçok medeniyetin egemenliği altına girmiştir. Ancak Ankara, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün liderliğindeki Kurtuluş Savaşı’nda büyük bir rol oynadı.
Ankara’nın Başkent Olma Süreci;
Kurtuluş Savaşı sırasında, İstanbul Osmanlı İmparatorluğu’nun başkenti olarak işgal altındaydı. Lozan Barış Antlaşması’nın imzalanmasından sonra. İtilâf Devletleri’nin askerleri İstanbul’dan çekildiler. İstanbul’un işgalden kurtulması ile yeni devletin başkentinin neresi olacağı tartışılmaya başlandı. Bazı kişiler İstanbul’un başkent yapılmasını istiyorlardı. Ancak meclisin Ankara’da açılması, buraya fiilen hükümet merkezi olma niteliği kazandırmıştı. Ayrıca Ankara, Türkiye’nin merkezinde, askerî ve coğrafî özellikleriyle başkent olabilecek konumdaydı.
27 Aralık 1919’da Temsil Heyeti’nin Ankara’ya gelmesi ile, bu şehir Millî Mücadele’nin karargâhı olmuştu. 23 Nisan 1920’de Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin Ankara’da açılmasıyla yeni Türk devletinin temelleri atıldı. Kurtuluş Savaşı buradan yönetildi. Böylece Ankara, fiilen başkent durumuna geldi.
İsmet İnönü, bir kanun teklifi hazırlayarak Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı’na sundu. “Türkiye Devleti’nin başkenti Ankara’dır.” şeklindeki bir maddelik kanun teklifi kabul edildi (13 Ekim 1923). Kanunun yürürlüğe girmesiyle Ankara yeni Türk devletinin başkenti oldu.
Bu tarihten sonra, Türkiye Cumhuriyeti’nin hükümeti ve devlet kurumları Ankara’ya yerleşti. Bu önemli karar, hem coğrafi olarak merkezi bir konumda olması hem de Kurtuluş Savaşı’nın sembol şehirlerinden biri olması nedeniyle büyük bir stratejik öneme sahipti.
Ankara’nın Başkent Olmasının Etkileri;
Ankara’nın başkent oluşu, Türkiye’nin modernleşme ve kalkınma süreçlerinde büyük bir rol oynamıştır. Yeni Türkiye Cumhuriyeti’nin kurumsal altyapısı Ankara’da inşa edildi, devlet kurumları bu şehre taşındı. Ankara, Türkiye’nin siyasi, idari ve ekonomik kararlarının merkezi haline geldi. Ayrıca, başkent oluşuyla birlikte Ankara’nın nüfusu da hızla artmış ve kent gelişimi ivme kazanmıştır.
Ankara’nın başkent oluşu, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş döneminde alınan stratejik bir karardı. Bu karar, Türkiye’nin modernleşme ve kalkınma süreçlerine büyük katkı sağlamış ve Türk toplumunun tarihinde önemli bir dönemeç olarak kabul edilmiştir. Ankara, Türkiye’nin siyasi ve idari merkezi olarak önemli bir rol oynamaya devam ediyor ve bu şehir, ülkenin tarihi ve kültürel mirasının bir parçasını oluşturuyor. Başkent oluşuyla Ankara, Türk milletinin bağımsızlık ve yeniden yapılanma mücadelesinin sembol şehridir.
