Atatürk ve Cumhuriyet düşmanlığı ile övünen kimselerin Vahdettin’i nasıl övmeye çalıştıklarını daha önceki yazılarımda anlattım. Şimdi artık vatan haini olduğu düpedüz belli olan Damat Ferit’i aklayacak bir argümanları kalmamış; onu da olduğu gibi yani vatan haini ve İngilizci olarak kabul etmişlerdir. Şimdi Damat Ferit’i tanıyalım:
Damat Ferit 1853’te dünyaya gelmiştir. Vahdettin’in ablası Mediha Sultan ile evlidir, yani Vahdettin’in ailesindendir. Daha önce yurtdışında elçilik yapmıştır. Hayalinde bulunan Londra Elçiliği’ne gidemeyince Abdülhamit’e muhalif olmak maksadından İttihatçılara katılmış lakin onlarla da iyi geçinmemiştir. Ayrıca sadrazam ve padişah tarafından da sevilmez hatta hakaret bile edilmiştir kendisine üst makamlardan. Vahdettin başta ‘melun’ diyordu ama sonradan 5 kez hükümetin başına geçirerek devleti iyice batırdı.[1]
Vahdettin’de tıpkı kendisi gibi İngilizci olan Damat Ferit’i, Rauf Bey’den önce Mondros Mütarekesi görüşmelerine göndermek istemiş lakin bu gerçekleşmemiş sonuç olarak Osmanlı, Rauf Bey önderliğinde Mondros’a gitmiş ve Vahdettin bu işten memnun kalmamıştır. Aslında Vahdettin ülkedeki savaşı bitirmek istemektedir ama bu bırakışmanın İngilizlerin istediği yöne olması adına İngilizci olan Damat Ferit’i tercih etmek istemiştir. Sırf İngilizci Ferit’i göndermedi diye de antlaşmadan hiç memnun kalmamıştır. Konu hakkında birçok değerlendirme yapılmıştır.
Dr. Rıza Nur:
‘Ferit Paşa, Türk tarihinin, Osmanlı kısmının en uğursuz, en hain bir siması olmuştur.’
İ. Hami Danişmend (ki Vahdettinperesttir) şu söylemlerde bulunuyor Damat hakkında:
‘Osmanlı yıkılışının en mühim sebeplerinden olan yoz ve çürümüş devşirme ruhunu her manasıyla sürdüren bu vatansız ve imansız balkan serserisinin, nasıl olupta Sultan Vahidüddin’e o kadar sokulup etkilemiş olduğuna hayret etmemek ve bu hali, Sultan Vahidüddin’in zekasıyla bağdaştırmak kabil değildir.’[2]
Bugün Atatürk düşmanlarının sığındığı Türk ırkçısı Atsız’da bu gerekliği sahiplenmiş durumda:
‘Damat Ferit Paşayı birkaç defa sadrazamlığa getirmiştir. Bunu anlamak güçtür.’[3]
‘Sultan Vahideddin’in Damat Ferit serserisine niçin devlet idaresini teslim ettiği karanlıktır……Sultan Vahideddin’in, Damat Ferit serserisinin kaçtığını duyduğunda söylediği söz, şu olmuştur: ‘Çapkın, hem devleti bu hale koydu, hem gitti…’[4]
Bence bu kadarı yeterli.
Sonuç olarak Damat Ferit koyu İngilizci politikasıyla Osmanlı’nın mezarını kazmıştır. İttihatçıların da payı olan Osmanlı’nın ölümü Vahdettin ve Damat Ferit sayesinde gerçekleşti.
[1] Mahmut Kemal İnal, Son Sadrazamlar, C. IV, 1982, s. 2029-2094.
[2] İ. Hami Danişmend, İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi, C. IV, 1947, s.441, 443.
[3] Nihal Atsız, Türk Ülküsü, 1958, s.86.
[4] Yalan Söyleyen Tarih Utansın, C,1, s.210.
